De Velpevallei is bijzonder gevoelig voor de gevolgen van de klimaatverandering. Langdurige droogte en extreme regenval zorgen voor schade en overlast. Als gebiedscoalitie van talloze partners brengt Regionaal Landschap Zuid-Hageland (RLZH) hier de komende jaren verandering in door drie stevige ambities te realiseren.
De ambities
Ambitie 1: de vallei als buffer tegen droogte en wateroverlast
Acties om het water trager af te voeren en meer in de bodem te laten sijpelen. Daarnaast werken ze aan een betere waterkwaliteit en biodiversiteit.
Ambitie 2: duurzame, klimaatrobuuste landbouw
Landbouwers werken aan een betere waterhuishouding en bodemkwaliteit, meer infiltratie van water en de bestrijding van erosie.
Ambitie 3: beleefbare natuur
Ze communiceren naar een breed publiek en doen hen de vallei volop beleven.
De acties
Met dertien concrete acties zet RLZH tussen 2022 en 2025 grote stappen in de goede richting om deze ambities waar te maken. Deze acties kaderen binnen het Water+Land+Schapsproject ‘Wet Nature deVELPment’, met financiële steun van Europa. Ook na afloop van het project blijven ze zich inzetten voor een leefbare Velpevallei voor iedereen.
Meer informatie over de specifieke acties in onze gemeente of over alle andere acties vind je via:
De realisaties
Vistrappen op de Velpe
Vanuit verschillende juridische achtergronden wordt aangedrongen op een herstel van de vrije vismigratie in waterlopen. De Velpe zelf werd aangeduid als prioritaire migratie-as omwille van de aanwezige visstand (onder meer beekforel) en de potenties (goede structuur- en waterkwaliteit) om vis te herbergen. Momenteel zijn er op deze waterloop een aantal punten waar de vrije vismigratie niet mogelijk is. Zowel de Watering Het Velpedal als de VLM hebben het initiatief genomen om visdoorgangen op de Velpe te realiseren. Het project wordt onder impuls van RLZH (Regionaal Landschap Zuid Hageland) gerealiseerd.
Optimalisatie nevengeul aan kasteel van Kwabeek
Op het grondgebied van de gemeente zijn 4 vismigratieknelpunten vastgesteld:
- Kasteel van Kwabeek / gemeentehuis Boutersem
- Kwade molen/Leuvensesteenweg
- Domein de Keyser te Roosbeek
- Bijvoordemolen / Breisemmolen te Kerkom
Aan het kasteel van Kwabeek werd in oktober 2024 een oude nevengeul langs de Velpe geoptimaliseerd, om vispassage mogelijk te maken. De vissen kunnen nu van Vertrijk naar Opvelp zwemmen.
Voor de realisatie van het vismigratieknelpunt Kwade molen/Leuvensesteenweg is een vergunningsaanvraag lopende.
De Grote Vondelbeek, die een 150-tal m ten oosten van de Velpe stroomt wordt ingeschekeld als nevengeul. Daarom zullen twee verbindingsgrachten moeten worden aangelegd die de Velpe met de Grote Vondelbeek verbinden: een instroom en een uitstroomgracht. Waar de verbindingsgracht aansluit aan de Grote Vondelbeek komt een vispaaiplaats met flauwe oevers.
