Wie moet ratten bestrijden?
Ratten op je eigen domein
Elke inwoner is verantwoordelijk om de nodige maatregelen te nemen om ratten of ander ongedierte te vermijden op zijn eigendom. Concreet betekent dit dat de gemeente enkel verantwoordelijk is voor de bestrijding van ratten op openbaar domein en in openbare grachten.
Tref je het ongedierte op je eigen domein aan dan moet je als particulier de nodige maatregelen nemen. Sinds kort kan je beroep doen op de rattenvanger van Boutersem, Mark Reynders van de firma AMB Reynders. Inwoners die overlast hebben, kunnen dit melden via het meldingsformulier van de gemeente (de link vind je onderaan deze pagina). Na je melding komt de rattenvanger ter plaatse om het probleem op te lossen. Zijn werkdomein strekt zich uit langs waterlopen, maar ook in en rond woningen of gebouwen.
Ratten op openbaar domein
De gemeente bestrijdt ratten op het openbaar domein en nabij de waterlopen van derde categorie. De meeste waterlopen in Boutersem zijn tweede categorie (zie verder). Een aantal kleine beken zijn zogenoemde waterlopen van derde categorie: Bosbeek, een deel van de Fonteinbeek (deel), Eyckenveldbeek en een deel van de Molendriesbeek (op de grens met Binkom).
Indien er ratten opgemerkt worden op openbaar domein en nabij bovengenoemde beken, dan kan je dit melden via het meldingsformulier (de link vind je onderaan deze pagina). De rattenvanger van Boutersem komt dan ter plaatse om het probleem op te lossen.
Ratten in waterlopen
Een rattenplaag in waterlopen (tweede categorie) meld je bij het Meldpunt Ratten van de provincie Vlaams-Brabant.
Hier kan je ook meer te weten komen over het bestrijden van ratten.
- https://www.vlaamsbrabant.be/nl/natuur-en-milieu/plagen-en-bestrijding/meldpunt-ratten
- tel. 016 26 77 90
- e-mail: meldpuntratten@vlaamsbrabant.be
Ratten preventie
Hoe ontstaat een rattenplaag?
Migratie. Ratten stichten hun kolonie op een specifieke plek. Als de bevolking toeneemt, kan daar een tekort aan voedsel of schuilplaatsen ontstaan. De overgebleven ratten verlaten dan de kolonie en gaan op zoek naar een nieuwe plek. Meestal is dat waar andere ratten zitten of gezeten hebben en waar voedsel te vinden is.
Rioolproblemen. Soms kan het voorkomen dat er zich rattenpijpen bevinden in de nabijheid van oude rioolbuizen, zinkputten, beerputten en aansluitingen op het rioolnetwerk van woningen. Laat in dat geval eerst een rioolvakman komen! Handel dit zo snel mogelijk af, want vanuit de gaten kunnen de ratten zich verder verspreiden.
Voederplaatsen. Ratten worden altijd aangetrokken door (grote en kleine hoeveelheden) voedsel. Vooral bij compost, kippen, honden, vogels en andere huis/tuindieren is er meestal een te groot aanbod. Ook in magazijnen en opslagloodsen kunnen ze voor minstens een paar jaar voedsel vinden.
Noten en fruitbomen. Het is best om alle vruchten van bomen te verzamelen en op te gebruiken of goed weg te bergen. Ratten hebben de neiging om alles wat ze kunnen meenemen aan voedsel te gaan hamsteren. Okkernoten zijn daar het meest bekende voorbeeld van. Hang okkernoten ook niet op in een zak want ratten kunnen zeer goed klimmen en ongeveer 1 meter hoog springen. De geur trekt hun ook aan.
Voedselresten in tuinen. Schattige vogeltjes of tevreden kippetjes voeren vindt iedereen plezant. Maar vetbollen, zaden en brood trekken ratten aan als magneten. Ook boeren krijgen vaak last van ratten, omdat die op het veevoer afkomen.
Hoe zie je dat er ratten in de buurt zijn?
Ratten zitten meestal goed verborgen. Vaak tref je eerst hun sporen aan, dan pas ga je ze ook horen of zien. Die sporen bestaan vooral uit:
- Zwart tot bruine, vrij dikke uitwerpselen die symmetrisch zijn
- Naar ammoniak ruikende urine
- Pootafdrukjes of sleepsporen van de staart in stof
- Buiksmeer (een bruinachtig vetspoor) op de vloer of langs muren en plinten
- Aangevreten voedsel en voedselverpakkingen
- Knaagsporen aan voorwerpen of aan meubels van hout of plastic
- Krassende geluiden in de muren of onder de vloeren
Waarom zijn ratten schadelijk?
Ratten kunnen (onherstelbare) schade aanrichten, zeker als mensen of dieren ziek worden. Ratten kunnen ook ziekten verspreiden, zoals de varkenspest, de pseudovogelpest, leptospirose of de ziekte van Aujesky. Wie onverhoopt in contact komt met ratten, moet uitkijken. Ook als je in contact komt met rattenurine, speeksel of uitwerpselen, kun je een ziekte oplopen. Desinfecteer je handen goed en vraag desnoods advies op bij een arts.
Ratten hebben snelgroeiende tandjes. Om die tandjes op lengte te houden, moeten ze voortdurend knagen. Helaas doen ze dat aan alles wat ze maar tegenkomen: voedselverpakkingen, tapijten, vloeren, leidingen, kabels, meubels en isolatiematerialen moeten eraan geloven.
Natuurlijk komen de ratten ook op voedselvoorraden af. Ze eten er niet alleen van, maar bevuilen het ook met hun speeksel, urine en uitwerpselen.
Omdat ratten ook aan (elektriciteits-)kabels knagen, kunnen ze storingen en kortsluitingen veroorzaken. In het ergste geval ontstaat er zelfs een zogenoemde ‘knaagbrand’.
Tips om ratten te vermijden
- Laat geen eten rondslingeren en voorkom afvalbergen rond je huis
- Bewaar voedsel voor dieren in garage, schuur of tuinberging in afsluitbare bakken, ruim ook afgevallen fruit en noten op dat op de grond gevallen is
- Maak dierenverblijven, zoals kippenhokken, volières... muisdicht met fijnmazige gaas van maximaal 1cm op 1cm, zodat hier geen muizen of ratten kunnen komen eten
- Vermijd nestmogelijkheid zoals de opslag van hout of snoeiafval
Hoe bestrijd je ratten?
- Het bestrijden van ratten werkt alleen wanneer de oorzaak wordt weggenomen. Meestal is dat kippenvoer maar als je dit wegneemt zodat ratten er niet meer aan kunnen moet je iets anders in de plaats aanbieden, bv. een vangkooi, klem of rattengif. Dit moet, om te voorkomen dat enkele ratten gaan migreren en de jongen terugkomen. Ratten laten immers ook een geurspoor na.
- Als men een rat vangt in een vangkooi is het belangrijk dat het dier zo snel mogelijk gedood word.
- Als je werkt met een klem, gebruik dan géén kaas maar wel een propje brood of vanillewafel. Zet bv. een omgedraaid appelsienkistje over de klem zodat er andere dieren en vooral vogels geen zicht op hebben.
- Lukken bovenstaande maatregelen niet, dan kan je nog vergif gebruiken. Maar met gif moet uiterst omzichtig omgesprongen worden. Overdrijf nooit met de hoeveelheid gif die je uitlegt. Leg pas nieuw gif als het vorige volledig op is. Plaats het gif zo dat andere dieren of kinderen er niet bij kunnen. Rattenbakken/lokaasdozen zijn hiervoor het meest geschikt. Je kan dan best beroep doen op een professionele rattenvanger.
Fabels en mythen
- Ratten drogen niet uit van rattengif! Uitgedroogde ratten die gevonden worden zijn meestal al heel lang dood. Alles wat doodgaat droogt uit!
- Iets niet aanraken omdat ratten het anders ruiken en niet aan of in durven. Als je een boterham op de composthoop gooit, eten ze hem maar al te graag op, en die heb je zelfs in je mond gehad! Rattengif dat je legt waar niet van gegeten wordt, is bijna altijd de oorzaak van een eerdere voedselbron die ze de voorkeur geven. Een lokaasdoos die je plaatst kunnen ze in het begin vermijden omdat ze schuw zijn. Niet omdat je deze hebt aangeraakt!
- Een rat laten schreeuwen zodat andere ratten dan vertrekken werkt niet en is dierenmishandeling. Ratten die van natuur uit schreeuwen, schreeuwen meestal omdat ze met veel zijn. Dat kan er eerder toe leiden dat andere ratten in de buurt erop af komen. Waar veel ratten zitten is er ook een te groot voedselaanbod!