De Jordaanvallei
De Jordaanvallei ligt in Willebringen en Honsem. Deze Haspengouwse vallei is smal, nat en voor een groot deel vrij van bewoning. Door de aanwezigheid van flinke kwelzones vindt men er een specifieke plantengroei. Natuurreservaten heeft hier percelen aangekocht met de bedoeling een bloemrijk hooiland te creëren. In mei broeden hier zangvogels zoals de roodborst, tapuit en gele kwikstaart.
Wanneer je bij de samenvloeiing van de Fonteinbeek en de Jordaanbeek deze laatste vallei stroomopwaarts volgt, vind je verschillende landschappelijk zeer waardevolle gedeelten zoals de beekvallei met graasweiden, afgebakend met rijen wilgen en populieren.
De biologische diversiteit is er groot. Zo heeft er de laatste jaren heeft zich ook een vochtig wilgenstruweel ontwikkeld. Een klein gedeelte van het weiland is in een laagstamboomgaard omgezet. Langs de weg worden diverse zijpen aangetroffen, waar vaak nog restanten van zeggenvegetaties voorkomen.
Zeer mooi in Honsem is het ingesneden kleine zijdalletje van de Rottebeek met graasweide, met
bomenrijen en oude houtkanten tot aan de samenvloeiing met de Jordaanbeek. Aan de rand vind je nog enkele zeer typische gesloten Brabantse vierkantshoeven terug. Intact is het zeer waardevolle, afgesloten boscomplex op de steile oostelijke asymmetrische helling van de Bosbeek met een mengeling van zuur eikenbos en alluviaal essen-olmenbos.
De ransuil en sperwer broeden in de buurt en meestal zijn er enkele buizerds te zien. Dit is een zeer oud bos (zie de Ferrariskaart), uitzonderlijk voor de open leemstreek. Samengevat kan men stellen dat de Jordaanvallei nog een vrij intacte zone is, die verschillende zeer waardevolle vochtige weilanden herbergt met optimale kansen op natuurontwikkeling.
Snoekengracht
Natuurreservaat "De Snoekengracht" is gelegen in Vertrijk en is 12 ha 95a groot. De naam "Snoekengracht" komt van de gracht die er bij een bron ontspringt en die vroeger een gekende paaiplaats was voor snoeken. Gelegen in de vallei van de Velp herbergt De Snoekengracht een grote verscheidenheid aan soorten op een relatief kleine oppervlakte. Talrijke kwelzones, gevoed vanuit de watervoerende laag van het Brusseliaan, zorgen voor een permanent hoge waterstand in het natuurreservaat.
De vettige leem die zich in het gebied heeft afgezet zorgt er samen met de kalkrijke kwelzones voor dat zich hier, mede onder invloed van de menselijke activiteiten uit het verleden, een bijzondere plantengemeenschap heeft ontwikkeld. Vooral de brede orchis komt hier massaal voor maar ook minder gekende zeldzaamheden als moeraszoutgras en sterre-goudmos. Kensoorten zijn verder knolsteenbreek, scherpe boterbloem, moeraszegge, trilgras, echte koekoeksbloem, kleine ratelaar, gewone waterbies, veldrus enz.
De menselijke invloed is in dit reservaat goed te merken. Zo bestaat het natuurreservaat in de eerste plaats uit kleine percelen natte hooilanden maar ook uit elzenbroekbos, ruigten, loofbos, houtwallen, oeverwallen en bermen. Het zijn allemaal elementen die de biodiversiteit van het gebied vergroten. Sinds 1990 is er begrazingsproject met shetland pony's gestart op de elzenbroekbossen. De fauna van het gebied is erg volledig te noemen door oa de aanwezigheid van reeën, vossen, steenmarters, bunzingen enz. Meer dan 185 vlindersoorten werden in het gebied op naam gebracht.
Herbestemming Zandgroeve Kerkom
De zandgroeve van Kerkom is door zijn bewogen geschiedenis als stortplaats een begrip in Boutersem. Een belangrijk keerpunt was het vaststellen van een gemeentelijk BPA (bijzonder plan van aanleg) in 1995 waardoor de zandgroeve niet als stortplaats voor huishoudelijk afval ingericht kon worden. Kerkom is destijds - dankzij het actiecomité van de inwoners - op de valreep gered. De kuil kon enkel opgevuld worden met inerte materialen (waaronder steenpuin) en bodem (niet-verontreinigde grond). Het opvullen van de oude zandgroeve loopt op zijn einde. De volledige omgeving (ca. 12 ha.) moet nu aangelegd worden als natuurgebied.
De gemeente werkt met haar partners op een concrete manier aan de inrichting van het natuurgebied. Er komt ruimte voor bos, houtkanten, water en graslanden. Door het gebied worden paden aangelegd, de holle weg wordt hersteld,... Met dit initiatief wordt er een aangepaste ruimte gecreëerd voor zeldzame bewoners zoals geelgors, oeverzwaluw, roodborsttapuit, iepenpage en met een beetje geluk ook de rugstreeppad.
De contouren zijn uitgezet, aan de specifieke invulling zal de komende jaren hard gewerkt worden. Verschillende partners, waaronder ook de omwonenden, zullen hierin betrokken worden.
Meer info
Meer info over deze natuurreservaten vind je op